Intuicja czy analiza? – co lepiej działa przy podejmowaniu decyzji?
Każdego dnia podejmujemy dziesiątki decyzji. Jedne są drobne – co zjeść na śniadanie, które buty założyć. Inne mają dużo większe znaczenie – dotyczą pracy, relacji, zdrowia czy pieniędzy.
I wtedy często pojawia się pytanie:
Czy lepiej słuchać serca, czy rozumu?
Czy bardziej ufać intuicji, czy analizie?
Myślenie vs. przeczucie
Malcolm Gladwell w swojej książce „Błysk. Potęga przeczucia” pokazuje, że decyzje możemy podejmować na dwa sposoby:
-
Logicznie i analitycznie – czyli analizujemy fakty, porównujemy dane, rozważamy różne opcje i dopiero wtedy wybieramy najlepszą.
To skuteczne, ale wymaga czasu i dużej ilości informacji. -
Intuicyjnie – czyli podejmujemy decyzję szybko, często bez świadomości, skąd się wzięło to „wiem, że to właściwe”.
Ta metoda sprawdza się tam, gdzie liczy się czas – np. w sytuacjach kryzysowych.
Gdy danych jest za dużo
Paradoksalnie – im więcej informacji mamy, tym trudniej nam zdecydować.
Na ostrym dyżurze zauważono, że lekarze, którzy robili zbyt wiele badań, mieli problem z postawieniem szybkiej diagnozy. Rozwiązanie? Stworzenie prostego schematu z kilkoma najważniejszymi parametrami. Efekt? Diagnozy stały się trafniejsze i szybsze.
Intuicja to świetne narzędzie w rękach ekspertów
Intuicja działa najlepiej u doświadczonych osób. Ekspert od sztuki potrafi w kilka sekund rozpoznać falsyfikat, a doświadczony komandos wie, którą drogą się ewakuować. To nie magia – to lata praktyki. Ich mózg nauczył się, które sygnały są kluczowe, a które można pominąć.
Jak działa nasza intuicja?
Nasza podświadomość nie analizuje wszystkiego.
Skupia się tylko na kilku elementach, które uznała za najważniejsze – na podstawie wcześniejszych doświadczeń. Dlatego czasem potrafimy „wyczuć” coś bardzo trafnie, a innym razem – kompletnie się pomylić. Przykład? Psychologowie odkryli, że pogarda jest emocją, która najczęściej zapowiada rozpad związku. Jeśli podczas rozmowy partner często pokazuje ją w mikroekspresjach twarzy – związek prawdopodobnie się nie utrzyma.
Intuicja potrafi też nas ostrzec
Jeśli czujesz, że lekarz cię nie słucha, traktuje z góry nie ignoruj tego.
Badania pokazują, że tacy lekarze częściej popełniają błędy. Twoje przeczucie może cię w tym przypadku chronić.
Ale uwaga – intuicja też się myli
Nie zawsze warto jej ślepo ufać. Często działa na skróty i opiera się na stereotypach. Na przykład uznajemy, że ktoś wysoki i atrakcyjny jest automatycznie kompetentny i godny zaufania. A to oczywiście nieprawda. Dlatego warto pamiętać, że intuicja to mocne narzędzie, ale tylko wtedy, gdy wspiera się na doświadczeniu i świadomości, a nie na uprzedzeniach.
Podsumowując
-
Analiza daje dokładność, ale wymaga czasu i danych.
-
Intuicja daje szybkość, ale bywa zawodna – zwłaszcza bez doświadczenia.
Najlepiej więc łączyć jedno i drugie czyli używać intuicji, ale sprawdzać ją rozumem.


Komentarze
Prześlij komentarz